Uzmanlara göre, hemen hemen herkesin grip aşısı olması tavsiye ediliyor. Bununla birlikte, grip aşısının tavsiye edilmediği veya grip aşısının artılarını ve eksilerini önce sağlık uzmanlarıyla görüşmesi gereken belirli insan grupları vardır. Bu kişiler için aşı önemli riskler oluşturabilir ve hatta hayati tehlike oluşturabilir.
Grip aşısının enfeksiyondan korunmanın en etkili yöntemi olduğu gerçeği göz önüne alındığında, gerçekten grip aşısı olmaması gereken bir grup insandan olup olmadığınızı bilmek önemlidir. Yapmıyorsanız, kendi güvenliğiniz ve çevrenizdeki insanları korumak için her yıl grip aşısı olmayı taahhüt edin.
Bu makalemizde kimlerin grip aşısı olmaması gerektiğini açıkladık. Ayrıca grip aşısı olamıyorsanız grip mevsiminde güvende kalmak için neler yapabileceğinizi de makalemizde öğreneceksiniz.
Kimler Grip Aşısı Olmamalıdır?
Aşağıdaki kişiler grip aşısı olmamalıdır:
- 6 aydan küçük bebekler: Bebeklerin henüz aşıdan istenen yanıtı üretebilecek tam olarak işleyen bir bağışıklık sistemi yoktur.
- Grip aşısına veya bileşenlerine (jelatin gibi) karşı daha önce hayatı tehdit eden bir alerjik reaksiyon geçirmiş olanlar
- Ateşi çok yüksek olan veya aşı olduğu sırada hastaneye yakın zamanda yatmış olan herkes (daha sonra aşı yapılması uygun olabilir)
Grip Aşısı Kontrendikasyonları
Aşağıdaki durumlardan herhangi birine sahipseniz, bunların grip aşısı olmama nedenleri olup olmadığını merak edebilirsiniz. Aşağıdakilere sahipseniz, grip aşısı olmanın artılarını ve eksilerini sağlık uzmanınızla görüşmelisiniz:
- Yumurta alerjisi
- Önceki grip aşılarından sonra Guillain-Barré sendromu (GBS) geçmişi
Ayrıca, grip aşısı randevunuz sırasında kendinizi hasta hissediyorsanız ve hangi belirtilere sahipseniz, sağlık uzmanınıza mutlaka söyleyin. Aşılamanızı ertelemeniz tavsiye edilebilir. Grip aşısı hemen hemen herkes için güvenli kabul edilir, ancak endişeleriniz veya sorularınız varsa bunları sağlık uzmanınızla görüşün.
Tıbbi Bir Durumum Varsa Grip Aşısı Olmalı mıyım?
Kronik bir sağlık sorununuz varsa veya genel sağlığınız hakkında başka bir endişeniz varsa grip aşısı yaptırmamanız gerekip gerekmediğini merak edebilirsiniz.
Yüksek risk grubundaysanız, grip nöbetinden kaynaklanan ciddi komplikasyonlara yakalanma riskiniz daha yüksek olabileceğinden, mevsimsel grip aşısı yaptırmak aslında çok önemlidir.
Yüksek riskli olarak kabul edilen kişiler şunlardır:
Yaşlı yetişkinler: Yaşlandıkça, bağışıklık sisteminiz zayıflar ve grip virüsüne karşı daha az savunma yapabilir, bu da sizi ciddi komplikasyon riskine sokar. Mevsimsel gripten hastaneye yatışların ve ölümlerin büyük çoğunluğu 65 yaş ve üstü kişilerdir.
Çocuklar: 5 yaşından küçük çocuklar ve özellikle 2 yaşından küçükler grip komplikasyonları açısından yüksek risk grubundadır. Bunlar, bir grip mevsiminde 5 yaşın altındakiler için 25.000 kadar hastaneye yatış ve 150’den fazla ölümle sonuçlanıyor. Nörolojik rahatsızlıkları olan çocuklar daha da büyük risk altındadır.
Astım hastaları: Astımınız iyi kontrol altında olsa bile, hassas solunum yollarınız vardır ve grip virüsü ciddi bir astım krizine veya zatürreye neden olabilir. İnfluenza nedeniyle hastaneye yatırılan çocuklarda en sık görülen faktördür ve erişkinlerde influenza nedeniyle hastaneye yatışlarda önde gelen bir faktördür.
Kalp hastalığı olanlar: 2018-2019 grip sezonunda grip komplikasyonları nedeniyle hastaneye kaldırılan yetişkinlerin neredeyse yarısında kalp hastalığı vardı. Kalp hastalığına sahip olmak grip komplikasyonları riskini artırır ve grip kalp krizi veya felç geçirme riskini artırır.
Hamilelik: Hamilelik sırasında ve doğumdan hemen sonra, bağışıklık sisteminiz grip komplikasyonları riskinde artışa yol açacak şekilde değişmiştir. Ayrıca grip nedeniyle yüksek ateş alırsanız, gelişmekte olan fetüse zarar verebilir.
Kanser: Şu anda kanseriniz varsa veya geçmişte lösemi veya lenfoma tedavisi gördüyseniz, grip komplikasyonları açısından daha yüksek risk altındasınız. Kanser tedavileri veya kanserin kendisinin etkileri nedeniyle zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip olma olasılığınız daha yüksektir.
Uzun süreli bakım tesislerinde, huzurevlerinde ve darülacezelerde bulunan kişiler: Bu tesislerde bulunan kişiler grip komplikasyonları açısından daha yüksek risk altındadır ve gribin bu tesisler aracılığıyla kolayca yayıldığı bilinmektedir.
Başkalarını Korumak İçin Grip Aşısı Olmak
Bazı insanlara tıbbi olarak grip aşısı olmamaları tavsiye edilirken, bazıları ise iğne korkusu veya timerosal gibi bileşenlerle ilgili asılsız endişeler gibi kişisel nedenlerle grip aşısı olmamayı tercih ediyor. Bazı insanlar “asla hastalanmayacaklarına” ya da grip olurlarsa çabuk iyileşecek kadar sağlıklı olduklarına inandıkları için grip aşısı olmazlar.
Grip aşılarının, grip aşısı olan herkes için gripten %100 koruma sağlamadığı doğrudur. Grip aşısı çoğu yıl %40 ila %60 oranında etkilidir. Yine de, nispeten düşük önleme oranlarına rağmen, kendinizi gripten korumak için hala en iyi seçenektir.
Grip aşısı olmanın çevrenizdekileri de korumaya yardımcı olduğunu unutmayın, bu özellikle yüksek komplikasyon riski taşıyan ve grip aşısı kontrendike olan kişiler için önemlidir.
Grip aşısı olmak sadece kendi yararınız için değil, bebeklerin bakıcıları, 65 yaş üstü yetişkinler, kanser hastaları veya yüksek risk grubundaki herhangi biri gibi insanların korunması içindir. Kalabalık ortamlarda (okullar, kreşler, huzurevleri, hastaneler vb.) çalışanlar da grip aşısı olmayı ihmal etmemelidir.
2022’de Grip Aşısının Etkinliği
Yıllık grip aşısının etkinliği grip mevsiminden grip mevsimine değişiklik gösterir. Örnek olarak, 2014-2015 grip sezonu için grip aşısı, önceki ve sonraki grip sezonları aşısından çok daha az etkili olmuştur.
Uzmanların raporlarına göre 2021-2022 sezonuna ait veriler, aşının insanların hafif ila orta şiddette grip vakasına yakalanmasını önlemede yaklaşık %35 etkili olduğunu gösterdi.
Karşılaştırma için, 2019-2020 grip aşısı yaklaşık %39 etkiliydi (2020-2021 sezonunda alışılmadık derecede düşük grip virüsü sirkülasyonu nedeniyle, aşının etkinliği tahmin edilememiştir).
Aşı Olamazsanız Grip Mevsiminde Yapmanız Gerekenler
Grip aşısı olamıyorsanız (veya olsanız bile), grip mevsiminde iyi kalmanıza yardımcı olmak için uzun bir yol kat edebilecek diğer önleme stratejilerini ikiye katlayın:
Ellerinizi yıkayın: Grip aşısı olmak dışında, gripten korunmak ve sağlıklı kalmak için yapabileceğiniz en etkili şey ellerinizi sık sık yıkamaktır. Bunu doğru şekilde yaptığınızdan emin olun, böylece tam fayda elde edin ve mikropları ellerinizden gerçekten uzaklaştırın.
Yüzünüze mümkün olduğunca dokunmaktan kaçının: Üzerinde mikrop olan herhangi bir şeye (kapı kolu, bilgisayar klavyesi, telefon, başka bir kişi vb.) dokunduktan sonra yüzünüze, gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunursanız, mikropları vücudunuza siz bulaştırmış olursunuz.
Hasta insanlardan uzak durun: Çevrenizdeki biri soğuk algınlığı veya grip belirtileri gösteriyorsa mesafenizi koruyun.
Grip belirtileriniz varsa, özellikle grip komplikasyonları açısından yüksek risk altındaysanız veya böyle biriyle yaşıyorsanız, hemen sağlık uzmanınıza söyleyin. Antiviral ilaçlar, semptomlarınızın şiddetini ve hastalığınızın süresini azaltmak ve başka birine geçirme şansınızı azaltmak için reçete edilebilir.
Özetle
Yılda bir grip aşısı yaptırmak, kendinizi gripten korumanın en iyi yoludur. Bununla birlikte, grip aşısı olmaması gereken bazı insanlar var. Grip aşısı olamıyorsanız (örneğin, aşı olmayı kontrendike kılan bir tıbbi durumunuz olduğu için), grip mevsiminde güvende kalmak için atabileceğiniz başka adımlar vardır.
Grip Aşısıyla İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Grip Aşısı Kimlere Yapılmamalıdır?
Hamileler Grip Aşısı Olabilir mi?
